‘Iedereen zit in het hokje van zichzelf en niet in dat van velen. Ieder mens heeft unieke capaciteiten en tekortkomingen. Het gemiddelde daarvan zou ‘normaal’ zijn: nou, daar voldoet niemand aan dus passen we geen van allen in het hokje ‘normaal’, aldus Dunya Vermaat. Als ervaringsdeskundige vertelde zij de 45 aanwezigen tijdens de ontmoetingslunch van Hoofdzaak Werk, WSP en ION Vallei over wat het betekent om gestigmatiseerd te worden met het label ‘psychisch kwetsbaar’. Aanwezig waren mensen die graag met de juiste begeleiding en in een haalbaar tempo weer aan het werk willen en werkgevers die inclusief ondernemen en iedereen die wil werken een kans willen geven.
Dunya hield iedereen een spiegel voor met onder andere de vraag: stigmatiseer jij wel eens? Om vervolgens de zaal in te kijken en van iedereen die zijn of haar hand niet opgestoken had te zeggen: dat vertrouw ik niet. ‘Want iedereen stigmatiseert wel in meer of mindere mate – ik ook. Maar dat moet geen belemmering worden voor mensen. Je kunt ook niet iemand anders in zijn kracht zetten. Je kunt wel iemand de ruimte geven om zijn of haar kracht zelf te ontdekken en te ontwikkelen.’ Haar verhaal maakte niet alleen indruk, maar ze gaf ook hele praktische tips aan de aanwezige werkgevers: ‘Stel open vragen zoals Hoe ervaar jij dit? En ook Wat heb jij nodig om te kunnen functioneren? En ben jij in staat om zelf je grenzen aan te geven?’ Aan de hand van feiten en cijfers maakte Dunya onder meer duidelijk dat ongeveer de helft van de Nederlanders op enig moment in zijn leven psychisch kwetsbaar is en dat 1 op de 5 werkenden psychische klachten heeft.
Een kandidaat gaf aan hard geraakt te zijn door een vraag van een werkgever: ‘Ik ben een heel eind terug omhoog gekomen uit een diep dal. Bij het eerste sollicitatiegesprek vroeg de werkgever of hij zich kan verzekeren voor de risico’s als hij mij aannam. Dat wierp mij gevoelsmatig een heel eind terug.’ Leonard Steetsel (IW$) stelde de kandidaat in kwestie gerust door uit te leggen dat het voor werkgevers nodig is om met name financiële risico’s te beperken – en dat daar regelingen voor zijn – maar dat dit totaal niets met de kandidaat zelf te maken heeft. Deze ervaring toont wel aan dat werkgevers zulke vragen bij de juiste persoon moet neerleggen, zoals de trajectbegeleider of jobcoach. En dat het verder belangrijk is meer uit te leggen waaróm sommige vragen worden gesteld. En Dunya voegde toe dat je nog lang geraakt kunt worden in oude pijn, maar dat je veerkracht groter wordt en het herstel steeds sneller gaat. Haar presentatie werd ervaren als indringend, praktisch, positief, soms confronterend maar vooral heel waardevol.
Er werden vervolgens 13 kandidaten voorgesteld aan de 14 aanwezige werkgevers. Sommigen presenteerden zichzelf, anderen beantwoorden vragen over hun CV die op het scherm getoond werd. Weer anderen lieten het geven van een toelichting over met name de aandachtspunten over aan hun trajectbegeleiders. De ene na de andere werkgever gaf al direct aan graag verder te willen praten met een kandidaat. En dat gebeurde aansluitend tijdens de ontmoetingslunch in de foyer van Theater Lampegiet, dat zelf een inclusief bedrijf is. De lunch werd bereid en geserveerd door Fair Food & More: een initiatief van DeMaes Cateringservice, vrijwilligersorganisatie Veenendaal4Fair en Stichting Reinaerde/De Bombardon. Er werden contacten gelegd en hopelijk komen daar binnenkort concrete, duurzame plaatsingen uit.
Op de vraag aan een kandidaat hoe hij de bijeenkomst had ervaren, antwoordde deze: ‘Er was een hele toegankelijke sfeer.’ Alleen al daarmee bereikte deze bijeenkomst haar doel, want dit droeg bij aan het zelfvertrouwen van kandidaten. ‘Solliciteren is voor iedereen spannend, maar de stigmatisering maakt dat nog veel erger. Terwijl wij weten dat deze kandidaten echt wel iets kunnen, als ze maar de tijd en de ruimte krijgen om zich te ontwikkelen. Geduld bij werkgever, direct leidinggevende én collega’s is daarbij essentieel, ‘aldus Bastiaan Wormgoor van het WerkgeversServicPunt (WSP) Regio Foodvalley, die de bijeenkomst leidde. Werkgevers die meer willen weten over het in dienst nemen van iemand die wil werken, maar een steuntje in de rug nodig heeft, kan met Bastiaan contact opnemen via 06 14 88 00 33 of bastiaan.wormgoor@wsp-rfv.nl
In de bijlage de presentatie van Dunya Vermaat met op pagina 3 een video (klik op het plaatje). ION 30 Maart 2023 (3)